Waalse regering negeert rechtbank: nieuwe wapenexport naar Saudi-Arabië

Onderzoek van Knack en Le Soir toont vandaag aan dat voor de tweede keer op een half jaar tijd de Waalse overheid de uitspraak van de Raad van State probeert te omzeilen. In maart en augustus 2020 schorste die namelijk een groot deel van de Waalse wapenexportvergunningen voor Saudi-Arabië. Die rechtszaken hebben een grote impact. Volgens cijfers van de Nationale Bank viel in 2020 de export naar Saudi-Arabië terug tot 40 miljoen euro terwijl dat in 2019 met 200 miljoen euro nog het vijfvoudige was.

Door de vergunningen opnieuw in te trekken en nadien te vernieuwen, speelt de Waalse overheid een juridisch kat-en-muisspelletje. In maart vorig jaar schorstte de Raad van State een groot deel van de Waalse wapenexport naar Saudi-Arabië. In augustus opnieuw. Die export is namelijk illegaal, want in tegenspraak met internationale en Europese afspraken én met het Waalse exportdecreet. Maar de regering-di Rupo volhardt in de boosheid: economische belangen gaan voor op mensenrechten.

Bovendien toont een nieuw rapport van Vredesactie opnieuw aan dat de Waalse wapens wel degelijk worden ingezet in Jemen. In oktober kwamen een dertigtal mensen samen in de eerste onderzoeksworkshop van de campagne IkStopWapenhandel. Op basis van satellietbeelden, foto’s en filmpjes kon aangetoond worden dat eind augustus 2019 een grootschalige gevechten plaatsvonden in de Jabara vallei in het noorden van Jemen waarbij ook Belgische wapens werden ingezet. Het gaat om wapens van exact dezelfde bedrijven waar Di Rupo nu opnieuw vergunningen voor uitreikt.

Dit onderzoek is in zijn geheel te lezen op onze website: jabara.ikstopwapenhandel.eu

Vuurwapens van FN Herstal

Op de videobeelden is een enorme hoeveelheid aan wapens te zien van FN Herstal. Uit één van de veroverde Saudische pantserwagen, haalt een Houthi-strijder een F2000, een relatief modern vuurwapen dat dikwijls wordt gebruikt door speciale eenheden.

Ook de FN Scar is te zien op één van de beelden. Ook dit vuurwapen wordt gebruikt door het Belgisch leger.

Naast deze modernere vuurwapens zijn er ook een FN M2HB en FN Mag te zien. Het is onduidelijk of die vuurwapens door de Belgische productiesite in Herstal zijn geproduceerd, maar het toont wel aan dat er een grote kans is dat vuurwapens die vanuit België worden geëxporteerd, ingezet kunnen worden in de oorlog in Jemen.

Het is bovendien opvallend dat op de beelden ook munitie van FN Herstal terug te vinden is (7.62mm en 12.7mm). Uit een vraag openbaarheid van bestuur blijkt immers dat de schepen van de Saudische wapentrafikant Bahri hetzelfde type munitie kwamen oppikken in de haven van Antwerpen. Die schepen pikten in totaal 50 ton aan munitie en explosieven op in de haven met Saudi-Arabië als eindbestemming. Na protest aan de haven en druk vanuit het Vlaamse Parlement, besliste de Vlaamse regering in februari 2020 om de komst van de Bahri Yanbu te verhinderen.

Munitie en granaten van Mecar

Ook wapens van het Belgische wapenbedrijf Mecar worden gebruikt noorden van Jemen. Mecar produceert voornamelijk (zware) munitie zoals bommen en granaten.

Op de beelden van door Houthi’s veroverde Saudische voorposten zijn munitiedozen van Mecar te zien. Het gaat daarbij zowel om een medium kaliber munitie van 25mm als een zwaarder type (84mm) dat door de bepantsering van tanks en pantserwagens kan dringen. Daarnaast zijn er ook dozen te zien met handgranaten van Mecar.

De beelden bewijzen niet alleen de inzet van Belgische wapens. In Jemen duiken wapens van over de hele wereld op. Zoals tal van LAV gepantserde voertuigen, waarvan een groot deel van Canadese makelij is. Daarnaast is er ook een Eryx antitank wapen te zien, en wapen geproduceerd in Frankrijk door de wapenfabrikant MBDA. Ook zijn er vernietigde M-ATV’s te zien, dat zijn pantservoertuigen van Amerikaanse makelij.

Nieuwe vergunningen voor Saudi-Arabië

Ons onderzoek toont duidelijk aan dat de Saudische Nationale Garde betrokken is in offensieve operaties in Jemen. Vuurwapens, munitie en handgranaten van Belgische makelij duiken op in één van meest dodelijke conflicten van het moment, met de grootste humanitaire crisis van de wereld tot gevolg.

De Raad van State heeft al twee keer de exportvergunningen van FN Herstal en Mecar geschorst vanwege het risico dat deze wapens in Jemen gebruikt zouden worden. Bovendien beslisten zowel de Italiaanse als Amerikaanse overheid in de afgelopen weken om de export naar de Saudische coalitie drastisch in te perken. Toch blijft de Waalse overheid volharden in boosheid en wapens naar Saudi-Arabië exporteren.

Het is hoog tijd om mensenlevens boven economisch gewin te plaatsen en de wapenexport naar Saudi-Arabië te stoppen. Daarom is het onderzoek van de onderzoeksworkshops ook zo cruciaal. Dat levert het bewijs voor toekomstige rechtszaken dat Belgische wapens nog steeds op grote schaal gebruikt worden in de oorlog in Jemen.

Doe mee met onze onderzoeksworkshops. Van zodra de corona-maatregelen het opnieuw toelaten, kijken we ernaar uit om opnieuw op zoek te gaan naar de smoking gun. Kan je niet wachten? Stuur alvast een mailtje naar ikstopwapenhandel@vredesactie.be en we houden je op de hoogte!